Moet je uit angst voor de kou, voor weglek van warmte, alle ramen en deuren preventief dicht schilderen? Heeft dat zin? Of krijg je dan een muf en bedompt huis met schimmel op de muren?
Die vraag stelde ik de vaste kamercommissie VWS op 24 maart bij de behandeling van de Wet integere bedrijfsvoering zorgaanbieders (Wibz).
Volgens mij is het antwoord nee.
Ondernemen in de zorg is belangrijk. Het zorgt voor kwalitatief goede, betaalbare en toegankelijke zorg. Het maakt niet uit of er een winstoogmerk is of niet. Sterker nog, idealiter worden beide vormen gecombineerd.
Ondernemen in de zorg moet – soms – met lef en moed. Althans, daar roept VWS zelf toe op. In elk geval moet er dan ruimte zijn om na te denken over ongebruikelijke oplossingen. Alleen dan krijg je de zo vurig gewenste domeinoverstijgende samenwerkingen, innovatie, ontschotting, etc. etc., op een goede manier van de grond.
De Wibz blokkeert het nadenken over die ongebruikelijke oplossingen.
Er staan op zich ook goede dingen in de Wibz. De modernisering van het verbod op winstuitkering is nodig. Ook is het wetsvoorstel een behoorlijke verbetering ten opzichte van het ambtelijk concept uit 2022. Maar er is ook nog een hoop ruimte voor verbetering.
Van die verbeteringen is er één cruciaal. In het huidige wetsvoorstel is winstuitkering gedefinieerd als elke vorm van betaling, in geld of natura, door een zorgaanbieder, met uitzondering van een aantal in de Wibz beschreven uitzonderingen. Dus als zorgaanbieder mag je straks alleen nog de portemonnee trekken of diensten aanbieden als de Wibz het vooraf heeft toegestaan. Volledige uitgavenregulering van zorgaanbieders door de wetgever. Dat is de dood in de pot.
Geef het verbod op winstuitkering een (dikke) lik verf en dicht gaten waar het tocht. Maar voorkom dat je de kozijnen dichtschildert en er geen raam meer open kan.
Het is ook niet nodig. Er is geen fraudeur die van de Wibz wakker ligt. Fraudeurs weiger je aan de deur. Een mooi voorbeeld was er in het overleg met de kamercommissie van Eugène van Mierlo, wethouder van Almelo. Twente zet de Wet Bibob in om de inbrekers op te sporen voordat ze de ramkraak plegen. Met succes. En als ze dan toch in je systeem zitten, spoor je ze op. Daar hebben o.a. toezichthouders werk te doen. Die toezichthouders kunnen al opsporen en zijn niet geholpen met volledige uitgavenregulering.
Mijn voorstel en wens is daarom: draai de definitie van winstuitkering om. Winstuitkering is dividend of elke andere excessieve vergoeding die een zorgaanbieder niet kan verantwoorden. Dan is er wel speelruimte voor de zorgaanbieders, is winstuitkering gemoderniseerd en is er geen knellend keurslijf.
De position paper van Hofner is hier te vinden.
Terugkijken van het overleg kan hier.