Gisterenavond heb ik me dan toch vermand en een concept versie van het IZA doorgeworsteld (link). Als de huisartsen en ActiZ het moeten lezen om een standpunt te bepalen, dan ben ik solidair. Als ik tussen alle management-speak door heen lees (er zijn twee pagina’s nodig om “passende zorg” te beschrijven), zie ik een ambitieus plan met – ondanks alle kritiek – visie voor de zorg in Nederland. Er zijn grote uitdagingen en daar moeten we wat mee. De oplossingen die het IZA her en der aandraagt klinken als broodnodig en vaak ook logische ontwikkelingen. En natuurlijk zal niet iedereen tevreden zijn met het IZA, maar op de huidige weg loopt het in elk geval dood. Hopelijk wordt er de komende tijd een oplossing gevonden voor de zorgen van de LHV en ActiZ.

Ondertussen vliegen de overlegstructuren, regiobeelden en netwerkorganisaties je om de oren in het concept IZA. Iedereen gaat (gemandateerd want anders zitten er te veel mensen aan tafel) met iedereen overleggen over netwerken in de zorg en concentratie van de zorg. Uitkomst van dat overleg is dat iedereen met iedereen gaat samenwerken. Je zou er cynisch van kunnen worden. Dat moet natuurlijk niet, dus ik hoop dat dit vooral overleg kan zijn dat kort, praktisch en gericht op uitvoering kan plaatsvinden. Overleg waarbij het IZA rommelruimte biedt voor mooie nieuwe plannen. Wie het wil, mag het meteen ook gaan uitvoeren. Er wordt financiële ruimte voor geboden (o.a. met transformatiemiddelen) en de bekostiging gaat eindelijk domein overstijgend worden ingericht (althans, dat gaat worden onderzocht). Als dat de praktijk is van het IZA, zou dat prachtig zijn. De kans ligt er in elk geval.

Maar de eerste juridische beren liggen al op de weg en lusten ons rauw. De eerste wordt behendig omzeild. Alle samenwerking tussen zorgaanbieders, behalve detachering, wordt vrijgesteld van btw. Dat scheelt alvast 21% op geldstromen bij samenwerking. Dat begint dus hoopvol op pagina 49 van het IZA. Jammer voor de fiscalisten, maar goed voor de zorg. 

De tweede beer is weerbarstiger. Het kartelverbod. Net toen ik dacht dat die olifant in de kamer onbenoemd zou blijven, was daar het kopje “mededinging” op pagina 116. Het IZA-overleg gaat met de ACM en NZa in gesprek om te kijken wat er allemaal aan ruimte kan worden geboden. Maar uiteindelijk is de conclusie in het IZA teleurstellend. Zorgaanbieders moeten maar een self-assessment uitvoeren (link) of de beleidsregel JZOJP van de ACM toepassen (link). Iedereen in de zorg die dat ooit heeft gedaan, weet dat beide opties nog niet zo eenvoudig zijn. Er is al eerder gekeken naar het oprekken van de grenzen van het kartelverbod. De conclusie is steeds dezelfde: dat lukt niet. 

Daarom bij deze de oproep aan VWS, ACM en NZa om eens creatief te worden. We hebben bijvoorbeeld een Wet marktordening gezondheidszorg vol met instrumenten. Use it! Prijsconcurrentie een probleem? Reguleer die tarieven (tijdelijk)! Marktverdeling een probleem? Netwerkzorgprestaties waar hele ketens aan moeten deelnemen! Specialisatieafspraak nodig? Misschien kunnen we die volumenormen uit het IZA gebruiken!

En wat nu als VWS, ACM en NZa niet met oplossingen komen? Dan bel je Hofner Advocatuur 😊 06-14339727. Ik ben gespecialiseerd in marktregulering en mededinging in de zorg en denk graag mee over wat wel mogelijk is bij samenwerking.

P.S. Wel een minpuntje voor het IZA: Palliatieve zorg krijgt geen echte aandacht. Gemiste kans. Waar blijft die goede bekostiging van hospicezorg?!