Volgens de wet van Betteridge is het antwoord op een krantenkop met een vraagteken altijd: nee. Een wetmatigheid die mij in de loop der jaren behoorlijk wat tijd heeft bespaard. Maar de uitzondering bevestigt de regel. De medisch specialisten in een transparant medisch specialisatisch bedrijf (MSB in de vorm van een maatschap) zijn nu voor gelijke delen aansprakelijk voor schulden van het MSB. Er is een kans dat dat binnenkort hoofdelijke aansprakelijkheid wordt (dus: ieder voor het geheel).
Deze wijziging ontstaat als een concept wetsvoorstel de eindstreep haalt. De huidige wettelijke bepalingen over de maatschap stammen grotendeels uit 1838. Op zich tijd dus voor een lik (juridische) verf. Daar is de wetgever al ongeveer 50 jaar mee bezig. Eerdere ontwerpen voor een nieuwe regeling hebben het niet gehaald. Begin oktober 2022 is een nieuw concept wet voor modernisering van de personenvennootschappen ter consultatie online gezet. Eens zou zo’n ontwerp toch de eindstreep moeten halen. Toch?
Als dat met dit wetsvoorstel gebeurt, zijn er voor transparante MSB’s relevante ontwikkelingen.
Het huidige onderscheid tussen de maatschap en de vennootschap onder firma (VOF) verdwijnt, ook op het gebied van aansprakelijkheid. Nu zijn vennoten in een VOF hoofdelijk aansprakelijk voor schulden van de VOF. Bij een maatschap is dat voor gelijke delen. Dat wordt ook bij maatschappen hoofdelijke aansprakelijkheid. Op zich logisch: waarom zouden maten van een advocatenmaatschap bij een huurschuld slechts voor gelijke delen aansprakelijk zijn en de vennoten van een schildersbedrijf voor het volledige bedrag?
Is het erg dat dit gelijk wordt getrokken? Anders gezegd, is er realistisch gezien een situatie denkbaar waarbij het MSB niet meer aan haar verplichtingen kan voldoen en de maten van het MSB elk hoofdelijk aansprakelijk zijn voor grote overgebleven schulden? Het juristen-antwoord is natuurlijk, dat hangt af van de feiten en omstandigheden. Een ondernemend MSB loopt daar meer risico dan een MSB dat zich volledig op het ziekenhuis richt (en fiscaal net voldoende doet om het ondernemerschap veilig te stellen). Is dat in de praktijk een risico is waar rekening mee moet worden gehouden? Wellicht niet.
Maar dan dit gedachte-experiment: een ziekenhuis gaat failliet en de curator doet onderzoek naar de oorzaken van dat faillissement. Hij of zij opent de laatste brieven die de raad van bestuur ontving en ziet dat er uitgebreide discussie is met een paar zorgverzekeraars over een materiële controle. Verkeerde registratie door de internisten (cardiologen hebben als beroepsgroep op dit moment al genoeg te verduren dus zijn in dit voorbeeld uitgezonderd) en miljoenen van de ziekenhuisomzet interne geneeskunde over de afgelopen vijf jaar moeten worden terugbetaald. Het ziekenhuis had het al zwaar door alle bezuinigingen die via het Integraal Zorgakkoord op haar bordje terecht kwamen en dit komt er nog eens bij. Gevolg: ziekenhuis failliet. De curator gaat voor de gevolgen van de materiële controle verhaal halen op het MSB dat de middelen daarvoor niet heeft. Dan zijn alle medisch specialisten hoofdelijk aansprakelijk voor die schuld. Oef…
Theoretisch voorbeeld of een risico waar je actie op wilt ondernemen? Wie het weet mag het zeggen. In elk geval reden om dit wetsvoorstel te blijven volgen.
NB: een eerdere versie van deze blog bevatte een paar vragen van mij als hobby-fiscalist. LinkedIn-netwerk biedt uitkomst. Voorlopig geen zorgen daar.